Arkadag şäherinde döredilýän lukmançylyk klasteri Türkmenistanyň içerki lukmançylyk önümlerine bolan islegini kanagatlandyrar
Türkmenistanyň Arkadag "akylly" şäheriniň gurluşygynyň ikinji tapgyrynyň çäklerinde, ýerli çig mal esasynda gündelik ulanylýan lukmançylyk önümleriniň içerki islegini doly üpjün etjek güýçli lukmançylyk klasteri döredilýär. Mundan başga-da, bu lukmançylyk klasteri, türkmen alymlarynyň işläp düzen ylmy açyşlaryny giň möçberde önümçilige ornaşdyrmak, senagaty köp ugurly ösdürmek we ýokary goşmaça gymmatly önümleri öndürmek üçin meýdança öwrülýär.
Türkmenistanyň Prezidenti ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça Döwlet komitetiniň başlygy Derýageldi Orazow bu klasteriň işi barada «Neýtralnyý Türkmenistan» gazetine beren interwýusynda giňişleýin maglumat berdi.
Içerki islegi kanagatlandyrmak
Türkmen polipropilen we ondan öndürilýän dokalmadyk material — bu ýokary hilli önümler goňşy ýurtlar tarapyndan durnukly girdeji bilen satyn alynýar.
Gurbanguly Berdimuhamedowyň adyny göterýän Garaşsyzlyk döwründe goraga mätäç çagalara kömek bermek fondunyň ýanynda döredilen Arkadag Medisina Klasteri Menejment guramasy häzirki wagtda inženerçilik kompaniýasy hökmünde çykyş edýär.
Döwletden satyn alnan polipropilenden Arkadag şäherindäki lukmançylyk klasteri dokalmadyk material öndürýär, ondan bolsa lukmançylyk pudagy üçin bir gezeklik halatlar, düşekler, üç gatly maskalar, gorag kombinezonlary we beýleki köp sanly önümler öndürilýär. Umuman, bu lukmançylyk klasteriniň meýdany takmynan 100 gektar.
Ýurtdaky kärhanalar tarapyndan öndürilýän önümler içerki islegi doly üpjün etmeýär. Şeýle-de bolsa, lukmançylyk klasteri Senagatçylar we telekeçiler bileleşigi bilen bilelikde, bu islegi birnäçe aýyň içinde doly üpjün edip biler.
«Olar diňe 100 müň halat öndürmäge mümkinçilikleri bar, emma milli saglygy goraýyş ulgamynyň zerurlyklary bolsa takmynan bir million halat. Bu tapawudy biz häzir örtüp bileris» diýip, Orazow düşündirdi.
Halkara tejribe
Orazow geçen ýyl Koreýa edilen sapary barada gürrüň berip, türkmen delegasiýasynyň BS Medical kompaniýasynyň wekilleri bilen duşuşandygyny we polipropilenden şprislaryň synag önümçiliginiň geçirilýän zawodyna baryp görendigini belledi. Synag önümleriniň ýokary hilli bolandygy aýdylýar.
Türkmenistan, şeýle hem, nemes kompaniýalary bilen hyzmatdaşlyk edýär. Nemes kompaniýalary türkmen polipropileni üçin formula işläp düzýärler, Germaniýada bu formula esasynda syntepon öndürilip, şol ýerde derrew satylar.
Mundan başga-da, Türkmenistan geljekde beýleki önümleri, mysal üçin, çagalar üçin pamperler we beýleki gigiýena serişdeleri üçin ulanylýan meltblawn ýaly önümleri hem nemes kärhanalarynda öndürmegi meýilleşdirýär.
Şeýle-de, halkara bazarynda işlemek üçin zerur bolan sertifikasiýa işleri alnyp barylýar. Mysal üçin, Türkmenbaşynyň nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumy halkara standartlaryna laýyklykda önümçilik toplumyny sertifikasiýalaşdyrýar. Iki sany ISO sertifikaty eýýäm alyndy, ýene iki sany sertifikat üçin zerur işler dowam edýär. Söwda nyşanynyň çyzgysy taýýarlanyldy we ol registrasiýadan geçirildi.
Türkmen alymlary täze lukmançylyk duzuny öndürmek usulyny işläp düzdi
«Ýene-de bir möhüm mesele bar bolan önümçilikleriň girdejiligini ýokarlandyrmak, mysal üçin, Tenekär kärhanasynda öndürilýän fiziki erginiň önümçiligini kämilleşdirmek. Onuň önümçiliginde türkmen suw çeşmeleri we lukmançylyk duzy ulanylýar» diýip, Orazow belledi.
Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýa uniwersitetiniň alymlary we Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Tehnologiýalar merkeziniň hünärmenleri lukmançylyk duzunyň täze önümçilik usulyny işläp düzdi, bu usul bilen öndürilýän duz, hili boýunça iň gowularyň biri bolar.
Häzirki wagtda laboratoriýa barlaglary tamamlanýar, soňra bu taslama senagat derejesinde amal ediler.
Lukmançylyk klasteri önümçiligi giňeltmegi maksat edinýär
Türkmenistan, şeýle hem, dokalmadyk materiallary Merkezi Aziýa ýurtlaryna we Azerbaýjana eksport edýär.
Geljekde lukmançylyk klasteri ýerli çig mal esasynda dürli önümleri, şol sanda çagalar iýmitini, pamperleri we derman ösümliklerinden önümleri öndürmegi meýilleşdirýär.
